“`html
İsrail-İran Gerilimi Merkez Bankası’nın Kararlarını Etkileyebilir
Merkez Bankası, haziran ayında gerçekleşecek Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında, artan İsrail-İran gerilimi gölgesinde önemli kararlar alacak. Uzmanlar, Merkez Bankası’nın politika faizini artırarak haftanın son işlem gününde fonlama maliyetini yüzde 46 seviyesine çektiğini belirterek, temkinli bir tutum sergileyeceğini ve faiz indirimi yapmayacağını düşünüyorlar.
İran ve İsrail arasındaki gerilim, piyasalarda büyük dalgalanmalara yol açtı. Petrol fiyatlarında meydana gelen ani artışlar ve iç piyasada döviz kurlarındaki dalgalanmalar, Merkez Bankası’nın yaklaşan PPK kararının belirsizlik içinde kalmasına neden oldu. Uzmanlar, yüzde 49’a yükseltilen üst bantta beklenen indirimin temmuz ayına sarkabileceğine ve geçmiş haftada başlayan likidite gevşeme adımlarının tersine döneceğine dikkat çekiyor. Fonlama oranlarının yüzde 46-49 arasında dalgalanması bekleniyor ve kur üzerinde daha fazla dikkatli olunacağı ifade ediliyor.
Ekonomim’den Şebnem Turhan’ın raporuna göre, Merkez Bankası haziran ayına girmeden önce, önceki hafta politika faizini yüzde 46 seviyesinde fonlayarak 100 milyar TL ile işlem yapılmışken, bu miktarın cuma günü 150 milyar TL’ye çıkarıldığı belirtildi. Bunun sonucunda ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti, yüzde 46’dan kapandı ve Merkez Bankası, PPK öncesi 300 baz puanlık bir faiz indirimi gerçekleştirmiş oldu. Bu gelişmeler, Perşembe günü açıklanacak toplantı kararında üst bantta indirim olasılığını artırdığı gibi, temmuz ayında beklenen faiz indirimlerinin de öne çekilmesine yol açabilir.
Mayıs ayında açıklanan enflasyon verilerinin ardından, Merkez Bankası’nın indirim olanağının arttığı yorumları da piyasalarda yer buluyor. Piyasa anketleri, politika faizinin yüzde 46 seviyesinde tutulmasını ve üst banttaki yüzde 49’un 150 baz puanlık bir indirimle yüzde 47.5 seviyesine çekilmesini öngörüyor.
Petrol Fiyatları ve Döviz Kurları Üzerine Etkiler
Diğer taraftan, petrol fiyatlarındaki artış ve güçlenen dolar, borsa üzerinde olumsuz etkiler yarattı. Geçtiğimiz hafta İsrail ve İran arasında artan tansiyon, piyasalarda tahminleri alt üst etti. Petrol fiyatları bir ay içinde yüzde 15 yükselerek 76 dolara kadar çıktı. Daha önce 60 dolara kadar gerileyen petrol fiyatları, bu gelişmelerle birlikte yeniden yükselişe geçti. Dolar/TL ise yönünü yukarı çevirdi, Borsa Istanbul endeksleri ise tansiyondan nasibini alarak günü negatif tamamladı. Tüm bu belirsizlikler, Merkez Bankası’nın PPK beklentilerini de şekillendiriyor.
Uzmanların Analizleri
Bilkent Üniversitesi’nden Prof. Dr. Hakan Kara, Merkez Bankası’nın haziran toplantısında faiz indirimine gitmesinin beklenmediğini belirterek, “Ortadoğu’daki gelişmeler politika faizi kararını etkilemeyecek gibi görünüyor” dedi. Faiz koridorunun daralmasının beklenmediğini düşünen Kara, konu hakkında daha temkinli bir yaklaşım sergileneceğini belirtti.
TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. Atılım Murat, Hürmüz Boğazı’nın kritik öneme sahip olduğunu vurguladı ve Merkez Bankası’nın risk almaması gerektiğini ifade etti. Murat, Merkez Bankası’nın hamleleriyle ağırlıklı ortalama fonlama maliyetini yüzde 46’ya çektiğini ve bu seviyenin yeterli olacağına inandığını sözlerine ekledi.
EMCAP Advisory Yönetici Ortağı Dr. İnanç A. Sözer, Merkez Bankası’nın temkinli duruşunu korumasının önemli olduğuna dikkat çekti. Jeopolitik gerginliklerin, Merkez Bankası’nın sıkı duruşunu gerektirdiğini belirten Sözer, 11 Eylül’deki toplantıdan itibaren faiz indirimlerinin başlayabileceğini tahmin etti.
Pusula Portföy Yönetim Kurulu Üyesi İris Cibre, petrol fiyatlarındaki artışın enflasyonist etkilere yol açtığını dile getirerek, Merkez Bankası’nın politikalarının ne yönde şekilleneceğinin önemli olduğunu belirtti. Dolar/TL’deki son artışın, ihracatçılar için destek sağlasa da, dikkatli olunması gerektiği konusunda uyardı.
“`